 |
| Sessiz filmler, baş yapıtlar... |
1894
1897
1894
Lumière Ailesi ( Louis ve Auguste) Avrupa’daki
en büyük foto grafik levha üreticisiydi. Edison' un yaptığı plakalardan daha
ucuza üretiyorlardı. Sinematograf (Cinématographe) denilen yeni bir cihaz
üretmek istemişlerdi. Bu cihaz hem kayıt yapabilecek hem de yansıtarak izlemeye
imkan tanıyacaktı. 35 mm esnek film kullanarak aralıklı makineler düzeneğine
göre dizayn edildi. Edison’ un makinesine kıyasla saniyede 16 film karesi çeken
bir cihazdı ki Edison saniyede ancak 6 kare fotoğraf yakalayabiliyordu.
Sinematograf a ait bu ölçüler (saniyede 16 kareli fotoğraf ve 35 mm film)
Avrupa’da 25 yıl standart film boyutu olarak kullanıldı.
1894
Bu tarihte Woodville Latham ve oğulları Otway ve Gray kendi kamera ve
projektörü üzerinde çalışmaya başladı. 1894 Ekim de Edison’un kinetoskopu Londra
da ilk kez görücüye çıktı. Cihazın sunumunu yaptıran salon sahibi oldukça
ilgiliydi ve o sıralar görüntü yönetmenliği yapan R.W Paul ile iletişime geçti.
Paul eline geçirdiği kinetoskopa ait film kopyalarını herkese özgürce
satabiliyordu. Çünkü Edison kinetoskopunu Amerika’nın dışında
patentlememişti. Oysaki Edison filmlerini sadece makinelerini kiralamak
isteyenler için arz ediyordu. Bu sebeple Paul istediği şekilde film
üretimi yapabilmek için kendine ait başka bir kinetoskop icat etmek zorunluluğu
hissetti.
1894 de başka bir "peepshow (kutudan
bakıp seyret)" cihazı 1894 sonbaharında ortaya çıktı. Mutoskop (Mutoscope) adı verilen bu makine kinetoskopa
oldukça benzerdi. Herman Casler tarafından patentlendi. Edison’un şirketinde
çalışmaktan memnun kalmayan W.K.L Dickson u ve bu işle ilgilenen birkaç kişiyi
de toplayarak "American Mutoscope Company" adlı şirketi kurdu.
 |
| Mutoskop, Peepshow |
1895
Sinematograf kamerasıyla çekilen ilk
film "La Sortie de l'usine Lumière a Lyon (Lyon' da Lumière
Fabrikasında Ayrılan İşçiler)" oldu. Mart ayında çekilen bu film aynı ay
Paris te "Société d'Encouragement a l'Industrie Nationale (Milli
Endüstrileri Destekleme Topluluğu)" nun halka açık toplantısında sunuldu.
1895 de 1895 Mart ayında R.W Paul
ve ortağı Birt Acres, Marey' in 1888 de ki cihazına benzeyen fonksiyonel
bir kameraya sahip oldular. Yaklaşık 6 ay gibi bir sürede bu kamerayı
tasarlayıp kinetoskopda seyredilebilecek 13 film çektiler. İlerleyen zamanda
ortaklıkları bozuldu ve Paul kamerayı geliştirmek, Acres ise yeni bir projektör
oluşturmak için yollarını ayırdı.
1895 de Kamera ve projektör üretiminde
başarılı olan ailelerden biri de Lantern’ lerdi. 21 Nisan Bu yılın başlarında muhabirlere
bir film örneği gösterdiler. Mayıs ayında ise küçük bir tiyatro açtılar. Projektörleri
çok fazla ilgi toplamadı çünkü görüntü yansımaları oldukça karanlıktı. Yine de
Lantern ailesinin hareketli resim tarihine katkısı büyük oldu. Çünkü
projektörleri ilmekli filmlere daha duyarlı, yırtma-kırma sorunlarını
azaltmıştı. İlerleyen zamanda bu filmler dublajlanarak modern hareketli resim
projektörlerinde kullanıldı ve halen daha kullanılmaya devam etmektedir.
1895 te Atlanta da Georgia başka bir
ortaklık kurmanın peşindeydi. C. Francis Jenkins ve Thomas Armat, Latham’ ların
projektörüne benzer Fantoskop (Phantoscope)’ u meydana getirdi. Karartma
problemine ve kinetoskop salonlarının rekabetine rağmen makul bir seyirci
kitlesine sahip oldu. Bu yıldan sonra Jerkins ve Armat yollarını ayırdı. Armat
projektörünü geliştirmeyi seçti ve ismini Vitaskop (Vitascope) olarak yeniden
adlandırdı. Amerika’daki girişimcilerden olan Norman Raff ve Frank Gammon da bu
projeye destek çıktı.
1895 Aralık ayının 28’ inde en ünlü film
gösterilerinden biri tarihte yerini aldı. Yer Paris’ te bulunan kafelerden biri
olan "The Grand Cafe" olarak belirlendi. Seyirciler 25 dakikalık 10
Lumière filminden her biri için 1 Frenk ödedi. Bu filmler arasında Feeding the
Baby (Bebeği Beslemek), The Waterer Watered (Sucu Sulandı) ve A View of the Sea
(Denizden Bir Manzara) de vardı.
 |
| Tarihin ilk kameraları. |
1896
Bu yılın başlarında Herman Casler ve
W.K.L Dickson, Casler’ ın (Mutoskop) Mutoscope’una rekabet edebilmek için kendi
kameralarını geliştirmek zorundaydı. "Peepshow (kutudan bakıp
seyret)" pazarı seçici bir pazar olduğundan projektörler üzerine
yoğunlaşmaları gerektiğine karar verdiler. Sonunda 70 mm çok net görüntü
sağlayan projektör ve kamera sistemi oluşturmayı başarmışlardı.
1896 Ocak 14’ de Birt Acres ünlü
" Rough Sea at Dover (Dover' da Fırtınalı Deniz)" in de bulundu birçok
fimi Royal Photographic Society (Royal Fotografik Topluluğu)' na sundu. Yakın
zamanda da birçok yansıma film bu toplulukta gösterime girmeye başlandı. Yine aynı yıl Lumière kardeşler
şirketlerinden bir temsilciyi Londra’ya gönderdi. Sinematograf filmlerini
başarılı bir şekilde yürüttüler
R.W. Paul kameralarını geliştirmeye
devam ederek önceki yıllarda çekilen Acres’ e ait filmleri yansıtabilecek bir
projekter meydana getirdi. Makinelerini kiralamak yerine satışa sunduğu için İngiltere’de
film sektörünün hızlı bir şekilde gelişmesine öncü oldu. Ayrıca içlerinde
George Méliès’ ın da olduğu birçok yurt dışından film yapımcıları ve
sergicilerine de böylece tedarik sağlamış oldu.
 |
| Kineteskop, Edison kineteskobu |
Armat’ ın vitaskop unun geriden
katılımından sonra Raff ve Gammon gücendirmelerinden kaçınmak amacıyla
Edison ile iletişime geçtiler. Edison’u da yanlarına alarak vitaskop pazarına "Edison's
Vitascope (Edison'un Vitaskop'u)" adıyla tekrar yer aldılar. Nisan 23 de
"Koster ve Bial's Music Hall “Koster ve Bial' in Müzik Salonu" nda
ilk kez vitaskop halk galasını düzenlediler. 6 film gösterimi oldu. Bunlardan
beşi kinetoskop orijinli filmlerdi. Altıncısı ise Birt Acres in
"Rough Sea at Dover ( Dover ‘da Fırtınalı Deniz)"adlı filmiydi.
1897
"The American Mutoscope Company
(Amerikan Mutoskop Şirketi)" hem yansıma filmler hem de kineskoptan daha
güvenilir olduğu kabul edilen "Peephole Mutoscope (Mutoskoptan bakıp
seyret)" de Amerika’daki en ünlü film şirketi oldu.
